05.02.2024
Pekin rozwija z Tbilisi model relacji partyjno-rządowych, które służą zabezpieczeniu chińskich wpływów i kontynuacji współpracy, pomimo zmian na szczytach władzy w Gruzji.
1 lutego przywódca rządzącej Gruzją partii Gruzińskie Marzenie (GM) Irakli Kobachidze został nominowany przez swoje ugrupowanie do objęcia urzędu premiera. Kilka dni wcześniej do dymisji podał się dotychczasowy premier Irakli Garibaszwili, który pełnił tę funkcję od 2021 roku, a teraz ma objąć ster rządów w partii. Roszada ta jest łączona z decyzją kontrowersyjnego założyciela Gruzińskiego Marzenia, podejrzewanego o związki polityczne z Rosją miliardera Bidziny Ivanishviliego, który w grudniu 2023 roku wrócił do ojczyzny i objął funkcję honorowego przewodniczącego swojej partii. Pomimo, że od stycznia 2021 roku Ivaniszwili nie pełnił żadnych oficjalnych stanowisk w rządzie i partii, to jest uważany za faktycznego rozgrywającego w gruzińskiej polityce. I to właśnie oligarcha miał zdecydować o dymisji premiera Garibaszwilego, który jest oskarżany o korupcję i szkodzi wizerunkowi partii przed październikowymi wyborami parlamentarnymi. Pomimo tej politycznej roszady nie należy spodziewać się zmiany w stosunkach gruzińsko-chińskich. Pomimo że Irakli Kobachidze jest zwolennikiem balansowania między Wschodem i Zachodem, to znaczenie Chin w „wielowektorowej” polityce Gruzji będzie nadal rosło, zgodnie z ramami nawiązanego w 2023 roku chińsko-gruzińskiego partnerstwa strategicznego.
Dwa tygodnie przed polityczną roszadą Kobachidze odbył wizytę partyjną w Chinach. Oprócz niego do ChRL udali się również inni wpływowi politycy tej partii, w tym m.in. członek komitetu politycznego i wiceprzewodniczący parlamentu Gia Volski oraz Irakli Chikovani, których Wydział Łączności Międzynarodowej (WŁM) KPCh anonsował na swojej stronie internetowej według afiliacji partyjnej, jak i parlamentarnej.
Sprawy partyjne i państwowe znalazły się również w agendzie rozmowy przedstawicieli Gruzińskiego Marzenia z dyrektorem WŁM Liu Jianchao i wicedyrektorką Sun Haiyan, która odbyła się 15 stycznia. Uznawszy zawarcie strategicznego partnerstwa za wydarzenie „historyczne”, Irakli Kobachidze wskazał, że Gruzja nadaje priorytetowe znaczenie relacjom z Chinami, będzie ściśle przestrzegać „zasady jednych Chin” oraz chce wykorzystywać możliwości związane z umową o wolnym handlu i współpracą infrastrukturalno-logistyczną w ramach tzw. Korytarza środkowego. Ponadto, lider gruzińskiej partii rządzącej zapewnił, że ceni sobie partnerstwo z KPCh i pragnie pogłębiać wymianę doświadczeń w zakresie rządzenia państwem. Z kolei Liu Jianchao, nawiązawszy do ubiegłorocznej wizyty premiera Garibaszwilego i wspólnego komunikatu podpisanego w jej efekcie, powiedział, że KPCh i GM, jako partie rządzące powinny skupić się wokół zagadnień związanych z „angażowaniem indywidualnych członków do budownictwa partii” (党的自身建设) i doskonaleniu metod rządzenia. Szef WŁM zapewnił również, że Chiny doceniają przywiązanie Gruzji do „zasady jednych Chin” i jej cenne wsparcia w kwestii Tajwanu. Ponadto, wyraził oczekiwania odnośnie do integracji współpracy na poziomie państwowym, partyjnym i lokalnym. Zdaniem Liu Jianchao, w tym celu obie strony powinny budować platformy regulujące współpracę partyjną m.in. w kwestiach gospodarczo-handlowych oraz lokalnych (党+经贸”“政党+地方”等平台).
Następnego dnia z delegacją Gruzińskiego Marzenia spotkał się wiceprzewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych Xiao Hui. Według krótkiej informacji strony chińskiej, rozmawiano o pogłębianiu współpracy międzypartyjnej, międzypaństwowej i międzyparlamentarnej. Z kolei 18 stycznia gruzińską delegację przyjął Chen Jing, zastępca dyrektora Stałego Komitetu Miejskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych w Szanghaju. Chen Jing zapoznał gości z rezultatami wdrażania koncepcji „demokracji ludowej” i „miasta ludowego” oraz przedstawił stan współpracy Szanghaju z Gruzją, podkreślając m.in. duże zainteresowanie gruzińskim pawilonem na Międzynarodowych Targach w Szanghaju. Natomiast Irakli Kobachidze powiedział, że Gruzja może się uczyć od Szanghaju w zakresie rozwoju gospodarczego i zarządzania obszarami miejskimi, oraz wyraził nadzieję, że Szanghaj i gruzińskie miasta będą mogły nawiązać przyjazne stosunki i rozważyć możliwość ustanowienia mechanizmu stałej współpracy. Ponadto przewodniczący Gruzińskiego Marzenia zachęcał do inwestowania i odwiedzania Gruzji przez turystów.
Wizyta partyjna w Chinach przygotowaniem gruntu pod współpracę na szczeblu rządowym?
Choć trudno jednoznacznie stwierdzić czy rozmowy w Chinach miały związek z planowanym awansem Irakliego Kobachidzego na fotel premiera Gruzji, to z pewnością przyczynią się one do kontynuowania i dalszego zacieśniania się współpracy między Pekinem i Tbilisi, w obliczu skomplikowanej sytuacji międzynarodowej i szeregu wyzwań stojących przed Chinami, przede wszystkim w relacjach z szeroko rozumianym Zachodem. Przebieg wizyty gruzińskiej delegacji potwierdza, że partyjne kanały w chińskiej polityce zagranicznej służą odziaływaniu na zagraniczne elity polityczne, zarówno na szczeblu partyjnym, jak i władz centralnych i lokalnych. Te znacznie bardziej nieformalne od kanałów współpracy państwowych kontakty, pozwalają Chinom (KPCh) rozwijać współpracę z szerokim spektrum partnerów politycznych w danym państwie, zarówno z przedstawicielami obozu rządzącego, jak i opozycji. Dzięki tego rodzaju kontakom Chiny mogą również antycypować zmiany polityczne i personalne na szczytach władzy w innych państwach.