PROJEKTY

GLOBALNA TOŻSAMOŚĆ CHIN

Zespół projektowy: prof.  Dominik Mierzejewski (kierownik), dr. Bartosz Kowalski (wykonawca). Grant NCN OPUS 9 finansowany na podstawie umowy 2013/09/B/HS5/02650. Okres 2014-2016.

Projekt badawczy „Idee i tożsamości w chińskiej polityce zagranicznej” przedstawia ewolucję i zmiany zachodzące w Państwie Środka w odniesieniu do dyskusji ideowych kształtujących międzynarodową tożsamość Chin. Głównym celem projektu jest stworzenie schematu opartego na rozważaniach konstruktywistycznych. Zdaniem Autorów projektu zmiany następujące w politykach zagranicznych państw są wynikiem intersubiektywnej wymiany między niematerialnymi bytami takimi jak idee czy koncepcje. W projekcie analizowane są interakcje ideowe począwszy od pierwszych kontaktów z mocarstwami zachodnimi, która weszła w gwałtowną fazę po wojnach opiumowych w połowie XIX wieku, postrzeganych jako konflikt nowoczesnego zachodu z Chinami tradycyjnymi i katalizator zmian trwających do dzisiaj. W latach 90. XIX w. chińska elita intelektualna zaczęła tracić zaufanie wobec użyteczności wartości konfucjańskich i dostrzegać słabość tradycyjnych instytucji cesarstwa wobec wyzwań stawianych przez państwa Zachodu oraz gwałtownie modernizującą się Japonię. W tym okresie ukształtowała się jedna z najważniejszych ideologii Chin współczesnych – nacjonalizm, rozumiany zarówno jako próba zdefiniowania tożsamości etnicznej narodu chińskiego (zhonghua minzu). Dało to asumpt do tworzenia tożsamości państwowej. Zwycięstwo i objęcie przez KPCh władzy w 1949 r. stanowi dalszy etap poszukiwań własnej tożsamości międzynarodowej Chin. Rządy Mao Zedonga, zwłaszcza w okresie „rewolucji kulturalne” kreowały Chiny jako podmiot ideowy. W odpowiedzi na negatywne reakcje Zachodu po 1989 r. promowano wymiar kulturowy mający zapewnić o pokojowej, humanitarnej tożsamości ChRL. Było to widoczne zwłaszcza w okresie po atakach terrorystycznych na USA, kiedy władze Chin lansowały koncepcje „pokojowego wzrastania” w oparciu o tradycyjne wartości konfucjańskim. Tym samym przyjęto konstrukcję tożsamości kulturowej Chin.

PUBLIKACJE

  • Mierzejewski D., Kowalski B., China’s Selective Identities: State, Ideology and Culture, Palgrave, Macmillan, Singapore 2019.
  • Mierzejewski D., „Kult jednostki a problem tworzenia „rewolucyjnej” tożsamości w okresie rewolucji kulturalnej”, Azja Pacyfik 2015, nr 18, ss. 90-107. https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/ap/18/ap1803.pdf.
  • Mierzejewski D., Modeling Identity. The Financial Crisis and China's International Status In: The Quandaries of China's Domestic and Foreign Development, ed. D. Mierzejewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Lodzkiego, Lodz 2014, ss. 58-75.
  • Kowalski B., “China’s foreign policy towards Central and Eastern Europe: The ‘16+1’ format in the South–South cooperation perspective. Cases of the Czech Republic and Hungary,” Cambridge Journal of Eurasian Studies, 2017 https://doi.org/10.22261/7r65zh.
  • Kowalski B., “Holding an empire together: from the Manchu garrisonto a Chinese province – army and state building in Qing Xinjiang”, Ming-Qing Studies 2017, (ed.) Paolo Santangelo, Rzym. https://www.academia.edu/35445895/Holding_an_Empire_together_Army_Colonization_and_State-building_in_Qing_Xinjiang.

WŁADZE LOKALNE W CHRL

Zespół projektowy: prof. D. Mierzejewski (kierownik), mgr Przemysław Ciborek, mgr Mateusz Chatys (wykonawcy). Grant NCN OPUS13 finansowany na podstawie umowy UMO-2017/25/B/HS5/02117. Okres 2019-2022.

Projekt badawczy „Role władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej” analizuje ewolucję roli władz lokalnych w chińskiej polityce zagranicznej w okresie reform i otwarcia po 1978 r. Ekonomizacja chińskiej polityki zagranicznej oraz wzrost interakcji ze światem zewnętrznym spowodowały wzrost konkurencji i rywalizacji między regionami a władze centralne musiały dynamicznie reagować na potrzeby podmiotów lokalnych w polityce zewnętrznej. W rezultacie proces ten doprowadził do konieczności centralizacji i prób wprowadzenia podziału zadań dla regionów w polityce zagranicznej. Tym samym, chcąc zachować unitarny status państwa Xi Jinping ogłosił inicjatywę „Pasa i Szlaku”. W tym kontekście projekt oparty jest na hipotezie badawczej zakładającej, iż wraz ze wzrostem interakcji zewnętrznej aktorów lokalnych rosła ich siła wewnętrznego oddziaływania co doprowadziło do konieczności centralizacji ich zadań w polityce zagranicznej Chin czego odzwierciedleniem jest inicjatywa Pasa i Szlaku. Wskazana powyżej hipotez jest analizowana przez pryzmat studiów przypadków poszczególnych aktorów lokalnych: Sichuanu i Chongqingu, Guangdongu i Hajnanu oraz Heilongjiangu i Junnanu. Dobór próby uzasadnia się dwoma zmiennymi: położenie geograficzne odpowiednia prowincje interioru i wybrzeża, fakt wydzielenia zarówno Chongqingu z prowincji Syczuan oraz Hajnanu z prowincji Guangdong a w przypadku Heilongjiangu i Junanu fakt, iż obie prowincje zostały zaliczone do tzw. sworzni w polityce zagranicznej ChRL oraz skrajne położenia na peryferiach Chiny (linia Heihe-Tengchong).

PUBLIKACJE

CHINY W PAŃSTWACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ

Grant NCN OPUS17 finansowany na podstawie umowy UMO 2019/33/B/HS5/01667.  Zespół projektowy: prof. Dominik Mierzejewski (kierownik), dr Bartosz Kowalski, dr Jarosław Jura (Uczelnia Łazarskiego), dr Mario Esteban (Autonomous University of Madrid) (wykonawcy). Okres 2020-2023.

Projekt badawczy „Inicjatywa "Pasa i Szlaku" w państwach rozwijających się: Chińska Republika Ludowa jako podmiot multilateralny i normatywny” jest odpowiedzią na szeroko zakrojone dyskusje na temat rosnącej roli Chin w stosunkach międzynarodowych. Po objęciu władzy przez Xi Jinpinga (2012) widoczna jest bardziej asertywna polityka zagraniczna, promująca „chiński model” w państwach rozwijających się. W pierwszej część projekt podejmuje problematykę dotyczącą percepcji państw rozwijających się w chińskiej polityce zagranicznej. Bazując na analizie sfery deklaratywnej w formatach ASEAN+1, (10+1), 17+1 (format współpracy z Europą Środkową i Wschodnią), Forum Współpracy Chiny-Afryka oraz Forum Chiny-Ameryka Łacińska i Karaiby, projekt przedstawia mechanizmy multilateralne i normatywne w szerszym kontekście współpracy wielostronnej. Bazując na teoretycznym dorobku badaczy stosunków międzynarodowych m.in. Roberta Keohane’a, Johna Ruggie czy Edwarda Haliżaka, zespół badawczy weryfikuje i ustala cechy charakterystyczne w relacjach z państwami globalnego południa. Ponadto wskazuje się na wagę teorii stosunków międzynarodowych wskazujących na istotę relacji interpersonalnych (relational theory) prezentowanych przez Qin Yaqinga i Emiliana Kavalskiego. W tym kontekście analizowany jest normatywny wymiar multilateralizmu chińskiego w oparciu o promowanie przez Pekin „modelu chińskiego”, znanego również jako „konsensus pekiński”. W drugiej części projektu, bazującej na analizie wybranych studiów przypadków, podjęta zostaje analiza działania Chin w wybranych państwach, wyżej wskazanych formatów. W przypadku Azji Południowo-Wschodniej są to dwa państwa: Mjanma oraz Tajlandia, w przypadku Europy Środkowej i Wschodniej to Polska i Serbia, w przypadku Afryki to Kenia i Afryka Południowa a Ameryki Łacińskiej Brazylia i Chile. Wskazane studia przypadków zostały wyróżnione na postawie cech wspólnych: udziału w forum Pasa i Szlaku (2017, 2019), podpisanego MoU z Chinami w zakresie współpracy w ramach Pasa i Szlaku, uczestnictwa w quasi oficjalnych formatach współpracy, indeksowanie na Fragile State Index (dwa skrajne państwa ze wskazanych formatów, o ile jest możliwość przeprowadzenia badania) oraz rodzaju relacji ze Stanami Zjednoczonymi.

PUBLIKACJE

CHIŃSKI MULTILATERALIZM W STOSUNKACH CHRL-USA

Projekt badawczy pt. „Multilateralizm Chin w kontekście interakcji chińsko-amerykańskich w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej” uzyskał wsparcie Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (wniosek nr PPN/IWA/2019/1/00214). Zespół projektowy: mgr P. Ciborek, Okres 2021-2022.

Celem badań jest identyfikacja przesłanek prowadzenia aktywnej polityki zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej wobec państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej w ramach mechanizmu współpracy 17+1, ze szczególnym uwzględnieniem interakcji chińsko-amerykańskich. Badania mają przynieść między innymi odpowiedź na następujące pytania: po pierwsze, w jakim stopniu polityka Chin w Europie Południowej jest częścią polityki Chin wobec USA; po drugie jak oba mocarstwa mogą współpracować w szerszym obszarze korytarzy transportowych Południe-Północ w Europie Środkowej i Wschodniej a także jakie są główne motywacje państw Europy Środkowej i Wschodniej w celu podjęcia współpracy z Chinami. Istotną częścią badań jest analiza zagadnienia multilateralizmu ChRL zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Projekt ten wpisuje się w szerszą debatę akademicką na temat mechanizmów współpracy regionalnej i wielostronnej zainicjowanej przez Chińską Republikę Ludową oraz ocenę ich skuteczności. Wnioski z przeprowadzonych badań scharakteryzują zmienne, które mają istotny wpływ na interakcje chińsko-amerykańskie, a także efektywność dwustronnej współpracy Chin z krajami Europy Środkowo-Wschodniej w ramach mechanizmu współpracy 17+1. Projekt realizowany we współpracy z Sigur Center for Asian Studies, Elliott School of International Affairs, George Washington University.

CHRL-USA W DOBIE COVID-19

Grant Uniwersytetu Łódzkiego finansowany na podstawie umowy 3/A549DO/2020. Zespół projektowy: prof. Dominik Mierzejewski (kierownik), prof. Paulina Matera, prof. Magdalena Rekść, dr Dominika Kaczorowska-Spychalska, dr Bartosz Kowalski, dr Joanna Beczkowska, dr Marcin Socha, mgr. Przemysław Ciborek, mgr. Mateusz Chatys (wykonawcy). Okres 2021-2022.

Projekt „Interakcje polityczno-gospodarcze Chińskiej Republiki Ludowej ze Stanami Zjednoczonymi w dobie COVID-19” ma na celu wskazanie i analizę wyzwań dla liberalnego porządku globalnego oraz wpływu pandemii na postępujące zmiany w układzie sił na świecie. Głównym elementem redefinicji powstałego po II wojnie światowej globalnego porządku jest zmniejszająca się rola Stanów Zjednoczonych i wzrost znaczenia Chińskiej Republiki Ludowej z jej autorytarnym modelem zarządzania społeczeństwem, umiędzynarodowieniem i nowymi technologiami.  Ważnym aspektem tego procesu jest wspieranie przez władze ChRL ekspansji chińskich firm na świecie, takich jak Huawei, w ramach planu unowocześnienia przemysłu i gospodarki „Made in China 2025”. Ramy teoretyczne projektu oparte są o definiowanie liberalnego porządku świata z jego normatywnym wymiarem i globalnej tranzycji władzy w kontekście COVID-19. Celem projektu jest stworzenie mapy interakcji Chin i Stanów Zjednoczonych, wpływających w decydujący sposób na redefinicję układu międzynarodowego. Punktem wyjścia projektu jest analiza budowy przewag konkurencyjnych Chińskiej Republiki Ludowej, która następuje w oparciu o rozwój nowych technologii w dobie „czwartej rewolucji przemysłowej”: sztucznej inteligencji (AI), Internetu Rzeczy (IoT) oraz waluty cyfrowej opartej na technologii blockchain.  Ponadto projekt ma na celu odpowiedź na pytania w jaki sposób pandemia COVID-19 i wojna handlowa USA z ChRL wpłynie na model rozwoju Chin, i jak oba supermocarstwa prowadzą relacje pośrednie w państwach i organizacjach trzecich. Badania będą oparte na jednolicie wyróżnionych zmiennych niezależnych w wyodrębnionych studiach przypadków: Japonii, Korei Południowej, ASEAN, Europy Środkowej oraz Unii Europejskiej. Konfrontacja obu mocarstw jest widoczna także na poziomie retorycznym: w wypowiedziach polityków i w relacji mediów. W ramach prowadzonych badań wykonawcy projektu publikują comiesięczne teksty w formie Policy Brief i Policy Papers.

PUBLIKACJE

CHIŃSKA DYPLOMACJA WOBEC AZJI POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ

Projekt badawczy pt. „Koncepcja patron-klient w dyplomacji peryferyjnej ChRL na przykładzie relacji z Wietnamem, Malezją i Filipinami” uzyskał wsparcie Wydziału Studiów Międzynarodowych i politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego w ramach drugiej edycji wydziałowych grantów badawczych 2020-2022. Zespół projektowy: mgr M. Chatys, Okres 2021-2022.

Projekt badawczy koncentruje się na zmianach w chińskiej polityce zagranicznej począwszy od przejęcia władzy przez Xi Jinping w 2012 r. w obszarze polityki chińskiej wobec Azji Południowo-wschodniej. Celem projektu badawczego jest zbadanie, czy oraz do jakiego stopnia Chiny wykorzystują koncepcję patron-klient w dyplomacji peryferyjnej w odniesieniu do relacji bilateralnych z państwami zaangażowanymi w spór terytorialny na Morzu Południowochińskim, ze szczególnym uwzględnieniem Wietnamu, Malezji i Filipin. Badania opierają się na dogłębnej analizie działań politycznych i gospodarczych Chin w stosunku do trzech analizowanych państw oraz ich reakcji na te działania. Biorąc pod uwagę strategiczne znaczenie Morza Południowochińskiego (ze względu na kluczowe szlaki handlowe i zasoby naturalne) w wymiarze globalnym, działania Chin są konfrontowane z polityką USA w regionie jako jednym z elementów walki o dominację międzynarodową między tymi dwoma mocarstwami. Podstawy teoretyczne projektu badawczego koncentrują się na koncepcji patron-klient, której zastosowanie w badaniach naukowych najczęściej występuje w skali mikro. Dodatkowym elementem analizy jest polityka zagraniczna ChRL, ze szczególnym uwzględnieniem dyplomacji peryferyjnej, zainicjowanej w nowej formule zaraz po konferencji poświęconej polityce zagranicznej ChRL z 2013 roku. Projekt realizowany we współpracy z ośrodkiem badawczym S. Rajaratnam School of International Studies (RSIS) w Singapurze.

PUBLIKACJE

CHINY W EŚW I 16+1

Zespół projektowy: prof. D. Mierzejewski (kierownik), dr B. Kowalski (wykonawca), mgr P. Ciborek  (wykonawca). Okres 2017-2018.

Zadaniem projektu badawczego „Aktywność gospodarcza i polityczna Chińskiej Republiki Ludowej w regionie Europy Środkowej i Wschodniej” jest wyjaśnienie roli chińskiego mechanizmu multilateralnego 16+1 w regionie EŚW oraz określenie jego efektywność. W tym celu szczegółowej analizie poddano sferę deklaratywną formatu, interpretując oficjalne komunikaty publikowane po szczytach szefów rządów państw zaangażowanych w powyższy mechanizm współpracy. Projekt określa również motywacje wybranych państw formatu 16+1 w kontekście ich zaangażowania w prowadzenie aktywnej polityki wobec Chin. Szczegółowej charakterystyce poddano sektorową analizę przewag konkurencyjnych państw regionu w celu optymalnego wykorzystania ich relacjach gospodarczych z Państwem Środka. W ramach badań wzięto pod uwagę m.in. stan relacji państw regionu EŚW z globalnymi mocarstwami, wielkość populacji chińskiej diaspory w państwach regionu a także stanowisko opinii publicznej wobec Chin. W wynikach raportu dokonano ewaluacji głównych problemów w prowadzeniu skutecznej współpracy politycznej i gospodarczej w wymiarze bilateralnym i wielostronnym. W trakcie realizacji projektu przeprowadzono liczne badania terenowe, m.in. w Bułgarii, Chinach, Czechach, Rumunii, Serbii oraz na Węgrzech. Projekt został finansowany ze środków Fundacji KGHM Polska Miedź.

PUBLIKACJE

WŁADZE LOKALNE W FORMACIE 16+1

Zespół projektowy: prof. D. Mierzejewski (kierownik), mgr M. Chatys (wykonawca). Publikacja finansowana w ramach projektu: „Wsparcie wymiaru samorządowego i obywatelskiego Polskiej polityki zagranicznej 2018” Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP na podstawie umowy BDG-575/2018. Okres 2017-2018.

Projekt badawczy „Interakcje władz lokalnych w formacie 16+1” analizuje sposób wykorzystania administracji lokalnej przez władze centralne Chińskiej Republiki Ludowej do działań międzynarodowych, ze szczególnym uwzględnieniem państw formatu 16+1. W pierwszej kolejności zostały omówione działania chińskich władz lokalnych na arenie międzynarodowej. Następnie zostały one skonfrontowane z aktywnością w ramach formatu 16+1, gdzie poddano analizie jakościowej wszystkie komunikaty wydane po szczytach liderów formatów pod kątem nawiązań do interakcji pomiędzy władzami szczebla lokalnego. Dodatkowym aspektem badań było uwzględnienie umów o miastach partnerskich oraz ich wpływ na przebieg współpracy pomiędzy poszczególnymi regionami z Chin i państw Europy Środkowo-Wschdniej (EŚW). Kolejnym elementem badań była szczegółowa analiza ilościowa targów inwestycyjnych i handlowych Chiny-Europa Środkowo-Wschodnia w Ningbo, mająca na celu wskazanie skali współpracy poszczególnych państw EŚW z Chinami oraz wytypowanie najbardziej obiecujących sektorów gospodarki. W badanich uwzglednione zostały także studia przypadków działań chińskiej prowincji Syczuan w państwach EŚW jak i Łodzi oraz województwa łódzkiego w Chinach. Ostatnim elementem badań była perspektywa Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Europejskiego Komitetu Regionów oraz innowacyjnej platformy zrównoważonej urbanizacji UE-Chiny. Zwieńczeniem prowadzonych badań było opublikowanie raportu "Interakcje władz lokalnych w formacie 16+1. Wnioski dla Polski" przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

PUBLIKACJE

Niezbędne pliki cookie umożliwiają podstawowe funkcje i są niezbędne do prawidłowego działania witryny.

Statystyczne pliki cookie zbierają informacje anonimowo. Informacje te pomagają nam zrozumieć, w jaki sposób nasi goście korzystają z naszej strony internetowej.

Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do Twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje
Przejdź do strony polityka prywatności