Monitor ASEAN
Monitor ASEAN (11/2025)
Kolejny incydent na spornym obszarze przygranicznym pomiędzy Tajlandią i Kambodżą doprowadził do eskalacji napięć w relacjach dwustronnych. Rząd w Bangkoku podjął decyzję o zawieszeniu wdrażania porozumienia o pokoju zawartego na marginesie 47. Szczytu ASEAN. W odpowiedzi Stany Zjednoczone zawiesiły rozmowy na temat finalizacji umowy o współpracy handlowej z Tajlandią. Oprócz tego na uwagę zasługuje pierwsza w historii wizyta króla Tajlandii w Chinach, a także ogłoszenie nowego Traktatu o Wspólnym Bezpieczeństwie pomiędzy Australią i Indonezją, który po podpisaniu na początku przyszłego roku może stać się wzorem dla średnich potęg z zakresu rozwijania współpracy z zakresu bezpieczeństwa. Całość informacji z listopada wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (10/2025)
Podczas 47. Szczytu ASEAN w Malezji podjęto decyzję o przyjęciu Timoru Wschodniego jako jedenastego członka stowarzyszenia, co stanowi pierwsze rozszerzenie organizacji od 26 lat. W ramach serii spotkań w Kuala Lumpur doszło również do podpisania porozumienia o pokoju pomiędzy Tajlandią i Kambodżą z udziałem prezydenta USA oraz premiera Malezji. W kontekście relacji państw Azji Południowo-Wschodniej z Chinami na uwagę zasługuje podpisanie aktualizacji umowy o wolnym handlu Chiny-ASEAN – CAFTA 3.0. Z kolei Donald Trump zawarł porozumienia handlowe z Malezją i Kambodżą, a także ramy współpracy handlowej z Tajlandią oraz Wietnamem. Na szczycie nie udało się jednak podjąć żadnych kluczowych decyzji w związku z sytuacją wewnętrzną w Birmie oraz sporem na Morzu Południowochińskim. Całość informacji z października wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (7-8/2025)
W Malezji odbył się kolejny szczyt ministrów spraw zagranicznych, na którym potwierdzono przystąpienie Timoru Wschodniego do ASEAN podczas 47. Szczytu ASEAN w październiku. Oprócz tego przedstawiciele państw Azji Południowo-Wschodniej zobowiązali się do pogłębienia regionalnej integracji gospodarczej i wzmocnienia współpracy energetycznej. Pomiędzy Tajlandią i Kambodżą doszło do eskalacji napięć na spornym obszarze granicznym, w wyniku której doszło do wymiany ognia. Prezydent Ferdinand Marcos Jr złożył swoją pierwszą oficjalną wizytę w Indiach, podczas której podniesiono rangę stosunków dwustronnych do strategicznego partnerstwa. Z kolei Trybunał Konstytucyjny Tajlandii usunął Paetongtarn Shinawatrę ze stanowiska premiera, uznając, że naruszyła integralność urzędu, stawiając własne interesy polityczne ponad dobrem narodowym. Całość informacji z lipca i sierpnia wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (6/2025). W Singapurze odbyła się kolejna edycja Dialogu Shangri-La poświęconego kwestiom dotyczącym bezpieczeństwa. W wydarzeniu wziął między innymi udział prezydent Francji oraz wysoka przedstawicielka Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, ale zabrakło ministra obrony Chin. Incydent na spornym obszarze granicznym pomiędzy Tajlandią i Kambodżą z końca maja doprowadził do eskalacji napięć w relacjach dwustronnych, a także kryzysu na wewnętrznej scenie politycznej w Tajlandii. Indonezja jest bliska finalizacji umowy o wolnym handlu z UE. Stany Zjednoczone, Filipiny i Japonia zacieśniają współpracę z zakresu bezpieczeństwa morskiego o czym świadczy druga edycja wspólnych ćwiczeń straży przybrzeżnych, które tym razem odbyły się na wodach w pobliżu Japonii. Całość informacji z czerwca wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (5/2025). W Kuala Lumpur odbył się kolejny szczyt ASEAN oraz seria powiązanych spotkań, podczas których omówione zostały kwestie dotyczące sytuacji wewnętrznej w Birmie, akcesji Timoru Wschodniego oraz negocjacji nad Kodeksem Postępowania na Morzu Południowochińskim. Tajlandia podniosła rangę stosunków dwustronnych z Wietnamem do kompleksowego partnerstwa strategicznego oraz z Indonezją do partnerstwa strategicznego. Na uwagę zasługuje wizyta prezydenta Francji w regionie, podczas której odwiedził Wietnam, Indonezję i Singapur, gdzie wygłosił przemówienie podczas 22. Dialogu Shangri-La. Wśród gości tego wydarzenia znalazł się także Sekretarz Obrony USA, ale po raz pierwszy od 2019 r. w konferencji nie wziął udziału minister obrony Chin. Całość informacji z maja wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (4/2025). W ramach wizyty w państwach Azji Południowo-Wschodniej przewodniczący ChRL odbył spotkania w Wietnamie, Malezji oraz Kambodży. Podczas podróży doszło do podpisania łącznie 113 porozumień o współpracy obejmujących handel, infrastrukturę, nowe technologie, bezpieczeństwo oraz ochronę zdrowia. W regionie był również obecny premier Japonii, który spotkał się najważniejszymi przedstawicielami Wietnamu oraz Filipin. Ponadto w kwietniu rozpoczęły się filipińsko-amerykańskie manewry Balikatan, w których aktywny udział wzięły siły zbrojne z Australii oraz Japonii. Natomiast w kontekście sytuacji na Morzu Południowochińskim na uwagę zasługuje wzrost napięć pomiędzy Chinami i Filipinami wokół rafy Sandy Cay. Całość informacji z kwietnia wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (3/2025). Były prezydent Filipin, Rodrigo Duterte, jako pierwszy lider azjatyckiego państwa został aresztowany na wniosek Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK), a następnie przetransportowany do Hagi, gdzie odpowie na zarzuty zbrodni przeciwko ludzkości, do której miało dojść w ramach ogólnokrajowej kampanii antynarkotykowej. Wietnam podniósł rangę stosunków dwustronnych do kompleksowego partnerstwa strategicznego z Indonezją oraz Singapurem. Chińska firma CITIC naciska na Birmę w sprawie przyspieszenia budowy Specjalnej Strefy Ekonomicznej Kyaukphyu i portu głębokowodnego w ramach Inicjatywy Pasa i Szlaku. Natomiast Stany Zjednoczone nałożyły sankcje wizowe na tajskich urzędników odpowiedzialnych za deportację 40 Ujgurów do Chin. Całość informacji z marca wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (2/2025). Podczas wizyty premiera Nowej Zelandii w Hanoi doszło do podniesienia rangi stosunków dwustronnych do kompleksowego strategicznego partnerstwa. W kontekście Wietnamu warto również zaznaczyć zaakceptowanie przez parlament planu budowy linii kolejowej do Chin o wartości ponad 8 mld USD, która zostanie częściowo sfinansowana dzięki chińskim pożyczkom. Pierwsze decyzje administracji Donalda Trumpa spotkały się z niepokojem Wietnamu i Tajlandii w kontekście widma nałożenia nowych taryf celnych, które zmniejszą amerykański deficyt handlowy. Z kolei Malezja i Indonezja zgłosiły swój sprzeciw wobec planów prezydenta USA wobec Strefy Gazy. Całość informacji z lutego wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Monitor ASEAN (1/2025). Jednym z najgłośniejszych wydarzeń na początku 2025 r. było przystąpienie Indonezji do BRICS, która stała się pierwszym państwem z Azji Południowo-Wschodniej w tej grupie. Wszystko wskazuje na to, że wkrótce mogą również dołączyć Malezja i Tajlandia, ponieważ zgłosiły taką chęć w 2024 r. Z perspektywy Polski wydarzeniem wartym odnotowania była pierwsza wizyta premiera Wietnamu od 2007 r., do której doszło z okazji obchodów 75. rocznicy nawiązania oficjalnych stosunków dyplomatycznych. Na uwagę zasługuje również kontynuacja eskalacji napięć pomiędzy Chinami i Filipinami na Morzu Południowochińskim, mimo przeprowadzenia 10. spotkania bilateralnego mechanizmu współpracy. Całość informacji ze stycznia wraz z komentarzem pobierz tutaj.
Archiwum monitorów ASEAN
